4.8.07

VÒNG XOÁY

 Tôi bị hút vào cửa hàng quà tặng Vortex vào một buổi tối Chủ Nhật khi đang thăm Iowa City. Sáng thứ Hai, tôi quay lại để chắc chắn rằng mình không nằm mơ.

Vortex chính xác là kiểu cửa hàng quà tặng thông minh và đầy sáng tạo mà trước đây tôi có thể đã đứng tần ngần hàng giờ, đắn đo xem nên chọn món quà độc đáo nào cho ai. Ai sẽ là người thích nhất bức tượng hành động Marie Antoinette với chiếc đầu có thể bật ra? Liệu con rối ngón tay kiêm nam châm tủ lạnh Nelson Mandela có nên tặng riêng, hay sẽ hợp hơn khi kết hợp với Joan of Arc hoặc Karl Marx? Một hộp kẹo bạc hà vị đào “ImpeachMints” với giá 2,95 đô la, với hình ảnh tráng men của George W. Bush, có phải là một món quà Giáng Sinh thú vị không? Hay tôi nên chọn hộp “IndictMints”, với hình ảnh Phó Tổng thống Cheney và Karl Rove mặc đồ tù đen trắng?

Những món đồ kỳ quặc này vẫn khiến tôi thích thú, nhưng bối cảnh cuộc sống của tôi đã thay đổi hoàn toàn kể từ lần cuối tôi dạo quanh một cửa hàng quà tặng ở Mỹ. Tủ lạnh của tôi giờ ở Đà Nẵng, Việt Nam. Những người bạn đến thăm nhà tôi, dù có thể nói và hiểu tiếng Anh cơ bản, cũng sẽ hoàn toàn không hiểu nổi những món đồ này và ý nghĩa văn hóa ẩn sau chúng. Và ngay cả khi tôi có thể cố gắng giải thích cặn kẽ từng chi tiết - điều thực sự không hề đơn giản - thì cũng không có cách nào để tôi có thể biện minh cho việc mình đã tiêu số tiền tương đương một tháng học phí chỉ để mua một món đồ không có bất kỳ công dụng thực tế nào, chỉ để tạo ra một câu đùa.

Sự trớ trêu nằm ở chỗ: khi mua những món đồ này, ta nghĩ rằng mình đang vạch trần sự phù phiếm của nền văn hóa tiêu dùng Mỹ. Nhưng trò đùa lớn hơn chính là việc chúng ta đang cố chứng minh quan điểm của mình bằng cách mua sắm nhiều hơn.

Hãy đọc dòng chữ in nhỏ trên mỗi bao bì. Nó ghi: “Made in China.”

Ai mới là người đang cười đây?