Tôi vừa đọc một bài viết tuyệt vời trên CommonDreams.org[1],
có tiêu đề "BEING HOPE" của Kathy Kelly. Trong bài viết, cô ấy
nói về một bài phát biểu mà cô đã trình bày theo yêu cầu của Ủy ban Dịch vụ Bạn
hữu Mỹ (AFSC) tại buổi kết thúc triển lãm "EYES WIDE OPEN" của
AFSC ở Chicago gần đây. Sau khi đọc xong bài viết của Kathy, tôi tiếp tục đọc
các bình luận từ nhiều độc giả. Một bình luận đặc biệt thu hút sự chú ý của
tôi, và tôi cảm thấy cần phải phản hồi. Đây là nội dung phản hồi mà tôi đã đăng
trên CommonDreams.org:
Virginia, ngày 1 tháng 6 năm 2007, đăng lúc 9:02 sáng
Tôi yêu thích bài viết này. Theo cách nói của truyền
thống Quaker[2]
của tôi, "Nó chạm đến tâm tư tôi." Kathy Kelly chắc chắn là
một người với "đôi mắt mở to". Chúng ta thật may mắn khi cô ấy có
khả năng diễn đạt chân lý theo cách mà cô ấy nhìn nhận nó.
Tuy nhiên, khi đọc qua các bình luận sau bài viết, tôi
bắt gặp câu nói này:
"Khi ra nước ngoài, tôi luôn nói dối về quốc
tịch của mình để đảm bảo an toàn, và tôi cũng khuyến khích người khác làm như
vậy."
Tôi hoàn toàn không đồng tình với quan điểm này. Tôi
là một người Mỹ, đang sống ở Việt Nam và tham gia vào các hoạt động nhân đạo.
Người dân nơi đây đang dần thoát khỏi một thời kỳ đen tối và bị cô lập - và ánh
sáng nào đang chờ họ ở cuối đường hầm?
Chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa tiêu dùng kiểu Mỹ!
Và ước mơ tối thượng của nhiều người Việt Nam là gì?
Được sang Mỹ và làm thợ móng.
Xe SUV đang xuất hiện nhan nhản ở Việt Nam như nấm sau
mưa. Gà đông lạnh nhập khẩu từ Mỹ được bán trong các siêu thị mới mở. Bạn cần
phải mua bảo hiểm y tế hoặc phải có tiền mới có thể tiếp cận dịch vụ y tế đầy
đủ - ngay tại Việt Nam. Những
người có tiếng nói - người Mỹ tiến bộ - cần phải đứng
lên và nói rằng: "Khoan đã! Hãy để tôi nói cho bạn nghe một số mặt trái của chủ nghĩa
tư bản và lối sống kiểu Mỹ."
Bạn không thể làm được điều đó nếu bạn phủ nhận quốc
tịch của mình. Và tin tôi đi, những điều này cần phải được nói ra. Các hiệu
sách đầy ắp những cuốn sách viết về Bill
Gates[3]
và Lee Iacocca[4].
Truyền hình cáp đã có mặt, với tất cả những tuyên truyền về chủ nghĩa tư bản đi
kèm. Nếu bạn không cất lên tiếng nói - hoặc ít nhất là lắc đầu từ chối khi một
tài xế taxi Việt Nam hét lên "George Bush, Number One!",
thì chẳng ai phản biện lại sự cám dỗ của chủ nghĩa tiêu dùng kiểu Mỹ cả.
Khi tôi được mời tham gia nói chuyện tại các lớp học
tiếng -tôi luôn cố gắng nhấn mạnh những thay đổi tích cực mà tôi nhìn thấy ở
Việt Nam, cũng như những kỳ vọng ngày càng giảm sút của chúng tôi ở Mỹ.
Dưới đây là một trích dẫn đáng suy ngẫm từ Vietnam Investment Review[5]:
"GE[6]
có thể khai thác các cơ hội trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng, y tế, tài chính và
nguồn nhân lực."
Các tập đoàn Mỹ đang thúc đẩy phiên bản hiện thực của
họ với tất cả sự tinh vi mà Hollywood[7]
và Madison Avenue[8]
có thể tạo ra. Bạn có thể tưởng tượng sức mạnh và sự hấp dẫn của những hình ảnh
đó đối với những con người vừa thoát ra từ nhiều thập kỷ nghèo đói và cô lập
văn hóa không?
Chúng ta, với tư cách là những cá nhân có quan tâm,
cần phải lên tiếng phản biện. Và trong những cuộc giao tiếp xã hội trực tiếp - thứ
thường thấy ở những quốc gia mà con người không bị giam mình trong xe hơi và
những pháo đài ngoại ô - chúng ta có thể tạo ra ảnh hưởng to lớn. Nhưng uy tín
của chúng ta đến từ việc chúng ta là người Mỹ - và chúng ta biết rõ mình đang
nói về điều gì.
Nhân tiện, tôi nghĩ rằng tôi có uy tín hơn nhiều
người khác bởi vì tôi đã từ bỏ cuộc sống ở Mỹ. Điều đó khiến nhiều người Việt
Nam vô cùng ngạc nhiên khi tôi nói rằng tôi không có ý định quay trở lại Mỹ. Và
sau đó, tôi nói cho họ biết lý do tại sao...
[1]
Là trang web tin tức và bình luận tiến bộ của Mỹ, tập trung vào chính trị, xã hội,
môi trường và hòa bình, cung cấp góc nhìn độc lập và phản biện.
[2]
Truyền thống Quaker: Truyền thống Quaker là một phong trào tôn giáo Kitô giáo
được thành lập vào thế kỷ 17 ở Anh. Những người Quaker tin vào việc tìm kiếm sự
hướng dẫn trực tiếp từ Chúa Thánh Thần và đề cao các nguyên tắc như:
-
Bình đẳng và công bằng
-
Bất bạo động và chủ nghĩa hòa bình
-
Sự đơn giản trong cuộc sống
-
Tìm kiếm sự thật và hiểu biết thông qua trải
nghiệm cá nhân
Truyền thống Quaker đã ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực của
xã hội, bao gồm giáo dục, y tế và hoạt động xã hội.
[3]
Bill Gates là đồng sáng lập của Microsoft, một trong những công ty công nghệ
hàng đầu thế giới. Ông là một trong những người giàu nhất thế giới và đã đóng
góp lớn vào sự phát triển của ngành công nghệ thông tin. Gates cũng nổi tiếng với
các hoạt động từ thiện thông qua Quỹ Bill và Melinda Gates.
[4]
Lee Iacocca là một nhà lãnh đạo doanh nghiệp nổi tiếng của Mỹ, từng là CEO của
Chrysler, giúp công ty vượt qua khủng hoảng và trở thành một trong những nhà sản
xuất ô tô hàng đầu tại Mỹ trong những năm 1980.
[5]
Vietnam Investment Review (VIR) là một tờ báo tiếng Anh hàng đầu tại Việt Nam,
chuyên về kinh tế, đầu tư và thương mại, cung cấp thông tin chuyên sâu cho
doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế.
[6]
GE là viết tắt của "General Electric", một tập đoàn đa quốc gia của Mỹ
hoạt động trong nhiều lĩnh vực như năng lượng, cơ sở hạ tầng, y tế, hàng không
và tài chính.
[7]
Hollywood là một khu vực ở Los Angeles, California, nổi tiếng là trung tâm của
ngành công nghiệp điện ảnh và truyền hình Mỹ, sản xuất nhiều bộ phim và chương
trình truyền hình nổi tiếng toàn cầu.
[8]Madison
Avenue là một con phố nổi tiếng ở Manhattan, New York, được biết đến là trung
tâm của ngành quảng cáo và tiếp thị Mỹ.
